ÖZGÜVEN
Çocuklarda Özgüven |
Kelime anlamına baktığımızda öz güven kişinin özüne duyduğu güveni belirtir. Öz güven çocuğun kendisiyle alakalı değerlendirmelerini ve duygularını içerir, kendisi hakkındaki değerlendirmeler ve duygular da hayattan, yaşantılardan, çevreden bağımsız gelişmez, çevre özellikle aile ve okul çocuğun özüne güvenmesini sağlayan en önemli etkendir. Öz güveni olan çocuk kendisi hakkında iyi duygular geliştirmiş demektir, kendisi olmaktan memnundur.
Öz güveninde bir temeli vardır ki buna temel güven denir. Adından da anlaşıldığı gibi bebeklik döneminde temelleri atılan öz güvenden bahsediyorum. Bebeğin bu dönemde anne ile geliştireceği iletişimin niteliği bebeğin bulunduğu ortamda kendisini korumada ve güvende hissetmesi, sevgi bağının oluşması, ihtiyaçlarını geciktirilmeden karşılanması, engellemelerin haddini aşmaması bebeğin temel güvenini kazanmasında önemli rol oynayacaktır.
Çevresi tarafından özellikle yaşamının ilk yıllarında anne ve babası tarafından kabul edilen, sevilen, olumlu, iyi ilişkiler içinde iyi mesajlar verilen yani genel olarak çevresi tarafından olumlu değerlendirmelere maruz kalan ve çevresinin kendini olumlu değerlendirdiğini düşünen, hisseden, algılayan çocuk özgüven kazanma yolunda ilk adımları atmış demektir.
Temel güvenin oluşmasında 0-2 yaş arası önemli bir rol oynar. Bebeğin ilerde kendine güven geliştirmesi için ilk önce çevresine güvenmesi gerekir, bu dönemde çevresiyle iletişim gerçekleştirememesi, kabul görmemesi, çevresine güven geliştirmemesi ilerde kendine güven geliştirmesi önünde önemli bir engel olarak ortaya çıkacaktır.
Çocuk gelişmeyle beraber çevresini de genişletmeye başlar, daha önce annenin mutlak korumasına, ilgisine ihtiyaç duyan çocuk artık eskisi kadar sürekli anne ilgisine ihtiyaç duymaz çünkü artık merak ettiği bir şeyi kendisi, yerde sürünerek emekleyerek elini parmaklarını kullanarak alabiliyordur. Burada karşımıza annelik davranışının anne olan kişide ne ifade ettiği önem kazanmaya başlıyor.
Yaşamın ilk aylarındaki gibi koruyuculuğu artık hareket eden çocuk üzerinde aşırı şekilde uygulamaya çocuğu gelişimine ters, engelleyici şekilde korumaya devam etmek isteyen anneyle çocuk arasında çatışmalar yaşanmaya başlar. Çocuk gelişimin ondan istediği yayılma, çevresini genişletmeye uyaranları merak edip incelemeye, vücudunu kullanmaya kullandığı yeteneklerini gelişen yapabilirliklerini anneye babaya göstermeye övgü almaya, becerebilirim düşüncelerini ve duygularını geliştirmeye çalışırken, anne koruyucu, kollayıcı olmak adına engelleyici davranışlarla ortaya çıktığında çocuğun yapabileceklerini anne çocuk adına yapmayı bir görev bildiğinde çocuğun özüne olan güveni sarsılmaya anneye veya başka birinin korumasına muhtaç olduğu düşüncelerini oluşturmaya başlar.
Çocuğa bakım veren her kim ise onun yeteneklerine becerilerine ve yapabilirliklerine güvenmek ve bu yetenek ve becerileri tanımak zorundadır. Olduğu gibi yetenekleriyle becerileriyle tanınan kabul edilen algılanan ve çocuğa geri dönüt veren anne baba veya herhangi bir bakım veren kimsenin saygısını, kabulünü, olumlu eleştirel olmayan davranış ve duygularını çocuk kendi benliğine eklemeye ve kendini çevreden gelen mesajlara göre algılamaya başlar.
Çocukların hertürlü özelliklerini tanımak kadar abartılı bir şekilde ön plana çıkarmak ve çocuğun özünün üzerinde beklentiler içine girmekte çocuğun öz güven gelişiminde zararlı bir yaşantı olacaktır.
ErkanYILMAZ Psikolojik Danışman
Öz güveninde bir temeli vardır ki buna temel güven denir. Adından da anlaşıldığı gibi bebeklik döneminde temelleri atılan öz güvenden bahsediyorum. Bebeğin bu dönemde anne ile geliştireceği iletişimin niteliği bebeğin bulunduğu ortamda kendisini korumada ve güvende hissetmesi, sevgi bağının oluşması, ihtiyaçlarını geciktirilmeden karşılanması, engellemelerin haddini aşmaması bebeğin temel güvenini kazanmasında önemli rol oynayacaktır.
Çevresi tarafından özellikle yaşamının ilk yıllarında anne ve babası tarafından kabul edilen, sevilen, olumlu, iyi ilişkiler içinde iyi mesajlar verilen yani genel olarak çevresi tarafından olumlu değerlendirmelere maruz kalan ve çevresinin kendini olumlu değerlendirdiğini düşünen, hisseden, algılayan çocuk özgüven kazanma yolunda ilk adımları atmış demektir.
Temel güvenin oluşmasında 0-2 yaş arası önemli bir rol oynar. Bebeğin ilerde kendine güven geliştirmesi için ilk önce çevresine güvenmesi gerekir, bu dönemde çevresiyle iletişim gerçekleştirememesi, kabul görmemesi, çevresine güven geliştirmemesi ilerde kendine güven geliştirmesi önünde önemli bir engel olarak ortaya çıkacaktır.
Çocuk gelişmeyle beraber çevresini de genişletmeye başlar, daha önce annenin mutlak korumasına, ilgisine ihtiyaç duyan çocuk artık eskisi kadar sürekli anne ilgisine ihtiyaç duymaz çünkü artık merak ettiği bir şeyi kendisi, yerde sürünerek emekleyerek elini parmaklarını kullanarak alabiliyordur. Burada karşımıza annelik davranışının anne olan kişide ne ifade ettiği önem kazanmaya başlıyor.
Yaşamın ilk aylarındaki gibi koruyuculuğu artık hareket eden çocuk üzerinde aşırı şekilde uygulamaya çocuğu gelişimine ters, engelleyici şekilde korumaya devam etmek isteyen anneyle çocuk arasında çatışmalar yaşanmaya başlar. Çocuk gelişimin ondan istediği yayılma, çevresini genişletmeye uyaranları merak edip incelemeye, vücudunu kullanmaya kullandığı yeteneklerini gelişen yapabilirliklerini anneye babaya göstermeye övgü almaya, becerebilirim düşüncelerini ve duygularını geliştirmeye çalışırken, anne koruyucu, kollayıcı olmak adına engelleyici davranışlarla ortaya çıktığında çocuğun yapabileceklerini anne çocuk adına yapmayı bir görev bildiğinde çocuğun özüne olan güveni sarsılmaya anneye veya başka birinin korumasına muhtaç olduğu düşüncelerini oluşturmaya başlar.
Çocuğa bakım veren her kim ise onun yeteneklerine becerilerine ve yapabilirliklerine güvenmek ve bu yetenek ve becerileri tanımak zorundadır. Olduğu gibi yetenekleriyle becerileriyle tanınan kabul edilen algılanan ve çocuğa geri dönüt veren anne baba veya herhangi bir bakım veren kimsenin saygısını, kabulünü, olumlu eleştirel olmayan davranış ve duygularını çocuk kendi benliğine eklemeye ve kendini çevreden gelen mesajlara göre algılamaya başlar.
Çocukların hertürlü özelliklerini tanımak kadar abartılı bir şekilde ön plana çıkarmak ve çocuğun özünün üzerinde beklentiler içine girmekte çocuğun öz güven gelişiminde zararlı bir yaşantı olacaktır.
ErkanYILMAZ Psikolojik Danışman