COCUKLARDA KORKU
Herkes korku denildiğinde olumsuz bir durum olduğunu düşünür, korku genellikle rahatsız edicidir, insanın aktivitelerini, sosyalitesini, verimliliğini düşürür, hayattan belirli zamanlarda haz almasını, mutlu olmasını engeller. Hiç kimse korkularla beraber yaşamak istemez kısa süren geçici korkular insanı pek rahatsız etmez hatta zaman zaman eğlendirici de olabilir. Şu kesinlikle bilinmelidr ki korku insanın var olduğunu hissettiren bir duygudur fakat korkunun dozu ve süresi kişinin yaşantısını ve duygusal durumunu olumsuz etkileyecek derecede olduğunda korku insan için eziyet verici ve tahammülü zor bir hale gelir. Burdan şunu çıkarbiliriz; korku kişinin yaşantısını olumsuz etkilemediği sürece normal karşılanmalıdır. Korku insanın hayatta kalması varlığını devam ettirebilmesi ve kendini savunabilmesi için gereklidir, korkunun amacı kişiye rahtsızlık vermekten çok kişinin tehlkeyi fark ederek savunma yapmasını sağlamaktır. Bir düşünelim korkusu olmayan bir kişi korkusu olan bir kişiye kerşı ne kadar tehlike altındadır. Korku durumlarıyla karşılaştığımızda genellikle korkumuzun geçmesi beynimizin korkulacak durum hakkında yeterince bilgi toplayarak tehlikenin olmadığı hükmüne varmasıyla alakalıdır. Burdan da şöyle bir sonuç çıkarabiliriz korkulacak durum organizma için bir tehlike olmasa bile bizim algılama şeklimiz ve düşünce biçimimize (öğrenmeler ve geçmiş yaşantıların etkisiyle) göre tehlike olarak algılanabilir ve korkular oluşabilir.
Şöyle bir çocukluğumuzu hatırladığımızda hepimizin, şu anda bize saçma, gereksiz gelen korkularımızın olduğunu görürüz hatta bir çoğumuz bu korkuları çocukça olarak tabir ederiz yani aslında burada bu korkuların çocuklar için olduğunu, normal olduğunu söyleriz bilmeden. Hepimizin çocukluğumuzda ve şu andaki çocukların yaşantılarında korkularının olmısının normal olduğunu kabul ederiz ve etmeliyizde çünkü çocukluk yılalarında korkuların olması çok doğaldır. Çocukların hayal gücünün ne kadar derin geniş olduğunu biliriz işte bu korkuların şekillenmesinde önemli etkenlerin başında bu hayal gücü gelir. Fakat eğer bu korkular yukarıda anlattığımız gibi kişinin yaşantısını etkilemeye başlıyorsa problem olmaya başlar. Şunuda çocuklarınızda veya kendi çocukluğumuzda rahatça göjrebiliriz çocuklar deprem, sel, trafik kazası gibi olaylardan çok öcülerden, ruhlardan, canavarlardan yani doğaüstü olaylardan çoğunlukla korkarlar buda çocukların hayal gücünün ne kadar gelişmiş olduğunu bize gösteriyor.
Tabi çocuk korkularını sadece doğaüstü olaylar ile açıklamak ta yanlış olur, çocuklar gelişim dönemlerinde yeni beceriler kazanır, yeni şeyler öğrenir, yeni insanlarla tanışır. Sürekli yenilikler karşısında uyum sağlama gücü onun bu yeniliklerden korkmamasını sağlar fakat yeniliklere karşı uyum sağlayamazsa o korkunun normal olduğu yaş döneminin onunda veya daha ilerki yaşlarda eski korkular devam ediyorsa problem var demektir. Yani yabancılarda çekinme, iletişim kurmada ki korkular 6 yaş çocuğunda yoğun gözüküyorsa problem bir korku olmuş demektir, 0-1,5 yaş arasında yükses ses korku verirken bu korku 3-4 yaşlarına taşındıysa problem var demektir.
2. Korkularını ne olduğunu eleştirmeden dinleyin,Çocukluktaki genel korkular ise; bu korkuların zaman zaman bütün insanlarda olduğunu, çocukluğunuzda sizinde korkularınızın olduğnu ama bunların bu yaşlarda normal olduğunu açıklayın ve bu konuda yanlız olmadığını hissettirin.
3. Kendinizden, çevrenizdeki insanlardan örnekler vererek bu korkuların normalliğini ve geçiciliğini vurgulayın.
4. Onunla hoş ve eğlendirici zamanlar geçirin bir güven ortamı oluşturun.
5. çevrede korkuların oluşmasına neden olabilecek etkenler varsa bunları kontrol altına alın.
6. Çocuğunuza karşı sabırsız davranımayın korkuların birden yok olmasını beklemeyin, bnun zaman içinde olacağını açıklayın.
7. korkularıyla alay etmeyin onu korkularından dolayı cazalandırmayın, korkularından ötürü onu küçük dşürmeyin, olumsuz tepki ve telkinlerdn kaçının sürekli güven verin.
8. Onu korkutan tedirgin eden söz ve davranışlarınızın olup olmadığını kontrol edin ve bunları önleyin.
Erkan YILMAZ Psikolojik Danışman